اهمیت ساخت، تولید و چگونگی استفاده از لوله گالوانیزه را نمی‌توان در زندگی مدرن بشری نادیده گرفت. با این حال، دسته بندی بر اساس نحوه پوشش دادن لوله‌های استیل امر مهمی است و در ادامه دو روش گرم و سرد برای این کار و تفاوت لوله گالوانیزه سرد و گرم را با هم مقایسه خواهیم کرد.
معرفی انواع لوله های گالوانیزه
لوله‌های گالوانیزه اتصالاتی هستند که از استیل ساخته شده و با یک لایه روی پوشانده می‌شوند. به این ترتیب مقاومت آنها در برابر خوردگی، زنگ زدگی، عوامل محیطی و رطوبت به مراتب بالاتر می‌رود. بیش از چهارصد سال است که انسان دریافته است روی برای این کار یک گزینه فوق العاده موثر، کم هزینه و سهل الوصول است و اولین نمونه‌های آن را در زره‌های هندی یافته‌اند که با این روش تقویت شده بودند. در دوران مدرن، فرآیند گالوانیزاسیون توسط استانیسلاس سورل، یک شیمیدان فرانسوی در سال 1837 ارائه شد. از آن زمان تولیدات در این زمینه در دو نوع سرد و گرم به بازار عرضه می‌شوند و از ابتدای قرن بیست و یکم، عمده اتصالات خانگی و صنعتی از این نوع هستند.
لوله گالوانیزه گرم
نوع گرم در دمای حدود 420 درجه سانتی گراد و با فرو بردن لوله در استخر روی مذاب بدست می‌آید. در این مدل، مولکول‌های روی با مولکول‌های آهن واکنش شیمیایی انجام داده و اتصال محکم و مقاومی تشکیل می‌دهند و باعث می‌شوند تا لوله گالوانیزه گرم مقاومت بیشتری نسبت به لوله گالوانیزه سرد داشته باشد. با توجه به شرایط محیطی که لوله در آن استفاده می‌شود می‌توان گفت که عمر مفید آن بین ۲۵ تا ۳۰ سال است.
در خصوص کاربرد، اغلب این مدل‌ها هزینه ساخت بیشتری نسبت به مدل‌های سرد دارند و همان طور که گفتیم سطح مقاومت آنها هم بالاتر است. بنابراین در محیط‌هایی که کار سنگین‌تر است و محیط به طور بالقوه می‌تواند حاوی مواد خورنده و شتاب دهنده زنگ زدگی باشد، به کار می‌روند. از بین این کاربردها می‌توان دکل‌های مخابراتی، گارد ریل جاده‌ها، دکل‌های فشار قوی برق، لوله‌های اصلی انتقال آب با ضخامت بالا و تیرهای برق را نام برد.
لوله گالوانیزه سرد
مدل‌های سرد همان طور که نامشان نشان می‌دهد، در دماهای پایین آبکاری می‌شوند. در این مدل‌ها از روش الکترولیز استفاده شده و طی آن نمک فلز روی، داخل یک محلول آبی یا اسیدی حل می‌شود. سپس به کمک اسپری این محلول روی سطح اتصالات پاشیده می‌شود. ضخامت لایه محافظ در این مدل‌ها به 25 میکرون می‌رسد و بین 2 تا 7 درصد (بسته به قطر اتصالات) به وزن آنها می‌افزاید. این محصولات در محیط‌های نیمه مرطوب مانند خاک، داخل مصالح ساختمانی و امثالهم بین 3 تا 5 سال عمر می‌کنند.
این مدل‌ها اکثرا برای پوشش فلزاتی به کار برده می‌شود که مصارف بهداشتی دارند یا در ضخامت کم و ابعاد کوچک به کار می‌روند. در میان صنایع، مشتریان اصلی مدل‌های سرد شامل خودروسازان، تولیدکنندگان پیچ و مهره و قطعه‌سازان هستند. بنابراین فضای استفاده آنها را می‌توان محیط‌هایی با فشار کاری پایین‌تر دانست که امکان تعویض در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر و با سهولت بیشتر وجود دارد.
مقایسه لوله گالوانیزه سرد و گرم
نخستین تفاوت این دو محصول را می‌توان طول عمر آنها دانست که رابطه مستقیم با محیط استفاده هر کدام دارد. مدل گرم نسبت به لوله سرد عمر بیشتری دارد. بیشترین طول عمر لوله‌های سرد 8 سال بوده در حالی که لوله‌های گالوانیزه گرم حدود 30-25 سال عمر مفید دارند و بنابراین برای وظایف سنگین‌تری به کار می‌روند. دلیل طول عمر بیشتر مدل گرم، آبکاری در دمای بالاست که منجر به پیوند محکم تر میان آهن و روی شده و در نتیجه این مدل را نسبت به همتای خود از نظر مقاومت در برابر ضربه و تنش یک پله بالاتر قرار می‌دهد.
تفاوت دیگر میزان براقی سطح این دو محصول است. مدل‌های گرم به دلیل دمای بالای پرداخت و آبکاری، براق‌تر از مدل‌های سرد هستند، گرچه در نمونه‌های روش سرد میزان براقی سطح به نوع ورق هم بستگی پیدا می‌کند. برای مثال لوله‌های معروف به مبلی به دلیل داشتن ورق براق‌تر، دارای سطح درخشنده‌تری هم هستند.
در نهایت این موضوع را هم می‌تواند مطرح کرد که مدل‌های تولید شده به روش گرم معمولا به صورت دو سر رزوه دنده تولید می‌شوند اما لوله‌های سرد بدون رزوه بوده و می‌توان آنها را رزوه‌دار کرد. این موضوع به این واقعیت برمیگردد که عمده اتصالات استفاده کننده از مدل سرد نیازی به رزوه در حالت عادی ندارند.
جمع بندی
تمرکز ما در این مطلب از پیا صنعت بر معرفی لوله گالوانیزه، انواع سرد و گرم آن و تفاوت‌های میان این دو نوع گذاشته شد و برای کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند یا صرفاً می‌خواهند با اطلاعاتی از این دست آشنا شوند، می‌تواند مسائل جذابی در بر داشته باشد. امیدواریم مخاطبان عزیز مجموعه پیا صنعت بتوانند با استفاده از این مطالب کنجکاوی خود را در خصوص این اتصالات پاسخ داده و بهتر درک کنند که چه فرآیندهایی برای تولید آنها به کار می‌رود.